Agrarisch recht
‘Nederland zonder boeren, tuinders en vissers is als het Rijksmuseum zonder Rembrandts’, schreef het CDA in haar verkiezingsprogramma. Nergens ter wereld wordt zo efficiënt voedsel geproduceerd als hier. Tegelijkertijd staan zaken als dierenwelzijn, volksgezondheid, productkwaliteit en voedselveiligheid hoog in het vaandel. Het belang van onze agrarische sector volgt uit het feit dat Nederland na de Verenigde Staten de belangrijkste exporteur van agrarische producten in de wereld is. Daar mag de sector trots op zijn.
Grote maatschappelijke opgaven
Er is niet alleen succes. De sector kent ook grote uitdagingen. Boeren en tuinders moeten een wezenlijke bijdrage leveren aan grote maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie, vermindering van de stikstofuitstoot, behoud en herstel van de natuur en biodiversiteit.
De vraag hoe de boer nu en in de toekomst duurzaam kan ondernemen en produceren, is actueler dan ooit. Maar oplossingen zijn alleen houdbaar als tegelijkertijd toekomstperspectief voor de bedrijven wordt geboden. Bovendien moeten we niet uit het oog verliezen dat voedselzekerheid – zeker in deze roerige tijden – van groot belang is.
Innoveren, verplaatsen, uitkoop
Recent heeft de overheid de eerste contouren geschetst voor de aanpak van de hiervoor genoemde uitdagingen. Innoveren, verplaatsen en vrijwillige of onvrijwillige uitkoop (onteigening) liggen allemaal op tafel. Al deze opties stellen ondernemers voor lastige keuzes en leveren ingewikkelde juridische vragen op. Zeker in combinatie met de hiervoor genoemde maatschappelijke opgaven.
De belangen zijn groot, er staat veel op het spel. Het gaat immers veelal om (familie)bedrijven die al generaties lang actief zijn op een bepaalde plek. Boerengezinnen en bedrijven zijn verbonden met hun omgeving, waardoor maatregelen als verplaatsing en uitkoop hard aankomen. In geen enkele andere sector is de scheidslijn tussen bedrijf en privé zo dun als in de agrarische sector.
Juridisch advies voor het belang van de boeren
Van ondernemers die voor dit soort moeilijke keuzes staan, kan uiteraard niet worden verwacht dat zij de juridische vragen overzien die de komende jaren op hen afkomen. Gedegen juridisch advies is noodzakelijk. Juridisch advies van advocaten die hun sporen verdiend hebben in de agrarische sector. Advocaten die de agrarische sector als geen ander kennen. De advocaten van Hekkelman biedt boeren deze combinatie. Juridisch scherp, in de voorhoede van de juridisch-agrarische vragen die spelen en met de voeten in de klei.
Veelgestelde vragen in het agrarisch recht
De overheid is verplicht om eerst te proberen om in goed overleg met jou (het zogenoemde minnelijke overleg) te proberen om de eigendom van jouw grond te verkrijgen. Vanaf dat moment komt er veel op je af. De grond zal immers getaxeerd moeten worden en er zal onderhandeld moeten worden over de prijs. Geen dagelijkse kost voor de meeste agrarisch ondernemers. Het is daarom aan te bevelen om je te laten bijstaan door deskundige adviseurs. Je hebt daar wettelijk gezien ook recht op.
Als partijen er in het minnelijke overleg niet uitkomen, moet de overheid een onteigeningsprocedure starten bij de rechtbank. Aan onteigening zijn strenge wettelijke voorwaarden verbonden. Het niet-vrijwillig afstaan van je eigendom is immers ingrijpend. Deskundig advies is absoluut noodzakelijk. Schakel dus tijdig een advocaat in die verstand heeft van onteigening en die de agrarische sector kent. De specialisten van Hekkelman helpen je graag verder.
Uitbreiding van een veehouderij met onvoldoende stikstofruimte is op dit moment alleen mogelijk door intern of extern salderen. Voor extern salderen gelden strenge regels. Als niet aan deze regels wordt voldaan, lopen partijen juridische risico’s met mogelijk grote financiële gevolgen. Laat je dus goed adviseren als je wilt uitbreiden door intern of extern salderen.
Als je aansprakelijk wordt gesteld, is de andere partij van mening dat jij aansprakelijk bent voor schade die hij of zij heeft geleden. Het is belangrijk om dit direct melden bij je aansprakelijkheidsverzekering. Reageer niet zelf op de andere partij, daardoor kan je juridische positie verslechteren. Schakel direct een advocaat in die gespecialiseerd is in aansprakelijkheidszaken in de agrarische sector om je juridische positie duidelijk te krijgen.
De combinatie van zon- en windenergie is ideaal. Éen kleine windmolen levert ongeveer net zoveel stroom op als 120 zonnepanelen. Echter, de panelen zijn een stuk voordeliger. Als de zon schijnt, dan waait het meestal niet en andersom. Door deze duurzame energieprojecten te combineren behaal je optimaal rendement, maar ontlast je ook het elektriciteitsnet doordat je cablepooling kan toepassen.
Hierbij wordt één aansluiting gebruikt voor twee projecten (zon- én windenergie opwekken). Door congestie op het net, moet wel goed in kaart worden gebracht of dit ook een haalbare kaart is op jouw locatie. In principe lever je de energie terug aan het net en daar krijg je een vergoeding voor. Je kunt de opgewekte energie ook opslaan in een eigen batterij of direct gebruiken door de (melk)machines meer op deze groene stroom te laten draaien.
Veiligheid eerst! Afhankelijk van het type verontreiniging, kan dit een grote impact op je gezondheid hebben. Denk bijvoorbeeld aan verontreiniging door asbest. Het is belangrijk om een specialist in te schakelen die de mate van bodemverontreiniging onderzoekt. Ook is het belangrijk om erachter te komen wie hiervoor aansprakelijk is, om hierop de schade die je lijdt te verhalen. Een advocaat kan je hierbij helpen.
Vaak wordt er gedacht dat mondelinge afspraken voldoende zijn of dat je op die manier nergens aan vastzit. Dat is niet het geval: mondelinge afspraken gelden ook. Lastige situaties ontstaan juist als partijen van mening verschillen over een mondelinge overeenkomst. Het is dan veel ingewikkelder aan te tonen wat partijen van elkaar mogen verwachten. Juist door niets op papier te zetten, loop je juridische risico’s. Die risico’s kun je benoemen in een overeenkomst, waardoor voor alle partijen duidelijk is waar zij staan. Voorkomen is immers beter dan genezen.
Een goed contract voorkomt vervelende juridische procedures met hoge kosten. Investeren in een goed contract, betaalt zich later dus uit. Laat jezelf daarom vanaf het begin van de onderhandelingen over een contract bijstaan door een advocaat die gespecialiseerd is in agrarisch recht.
