• Home |
  • Kennis |
  • Rechtbank Oost-Brabant: weigering omgevingsvergunning milieu vanwege de risico’s van uitstoot van endotoxinen is mogelijk

Rechtbank Oost-Brabant: weigering omgevingsvergunning milieu vanwege de risico’s van uitstoot van endotoxinen is mogelijk

weigering omgevingsvergunning

In mijn blog van 13 maart 2019 behandelde ik de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 27 februari 2019. De Afdeling oordeelde dat het voorzorgsbeginsel in relatie tot de volksgezondheidsrisico’s van endotoxinen, gezien het aanzienlijke aantal vragen waarvoor verder wetenschappelijk onderzoek vereist is, niet zover strekt dat het bevoegd gezag toepassing had moeten geven aan de advieswaarde van 30 EU/m3 (zie voor een vergelijkbaar voorbeeld in een bestemmingsplankwestie: AbRS 10 september 2014, ECLI:NL:RVS:2014:3335 Bernheze, TvAR 2015/5793).

Naast deze uitspraak van de Afdeling, is de lagere rechtspraak vermeldenswaardig. Via deze blog breng ik twee recente uitspraken van de Rechtbank Oost-Brabant onder de aandacht, waarin zij oordeelt dat een omgevingsvergunning milieu kan worden geweigerd vanwege de risico´s van uitstoot van endotoxinen. Voordat ik aan die uitspraken toekom, sta ik nog stil bij een recente uitspraak van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant, waarover ik eerder een blog schreef.

Rechtbank Zeeland-West-Brabant

In mijn blog van 29 maart 2019 behandelde ik de uitspraak van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant waarbij de rechtbank het voorzorgsbeginsel toepaste. Het betreft de uitspraak van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant van 14 maart 2019 (ECLI:NL:RBZWB:2019:1105, Etten-Leur). De uitspraak ziet op een geweigerde omgevingsvergunning milieu voor het uitbreiden van een geitenhouderij met 1.999 melkgeiten en een mestopslag.

Kort samengevat zag het bevoegd gezag in de uitkomsten van het onderzoekstraject Veehouderij en Gezondheid Omwonenden – waaruit onder andere blijkt dat mensen die in een straal van twee kilometer rondom een geitenhouderij wonen een verhoogde kans op longontsteking hebben – voldoende aanleiding om de uitbreiding met toepassing van het voorzorgsbeginsel te weigeren. Het gaat daarbij met name om de rapporten VGO-2 van 16 juli 2017 en VGO-3 van 22 oktober 2018.

De rechtbank achtte het voor de weigering op grond van het voorzorgsbeginsel niet nodig dat oorzakelijke verbanden zijn aangetoond en evenmin dat de precieze oorzaak van de verhoogde kans duidelijk is. Vergunningvoorschriften waren volgens de rechtbank juist vanwege het gebrek aan inzicht in de oorzakelijke verbanden niet mogelijk. De rechtbank refereerde verder aan de beoordelingsvrijheid die het bevoegd gezag heeft.

Tot slot achtte de rechtbank van belang dat het bevoegd gezag de specifieke situatie (binnen een straal van twee kilometer twee woonwijken en meerdere intensieve veehouderijen en een verdubbeling van het aantal geiten) nadrukkelijk in de beoordeling had betrokken. Het weigeringsbesluit haalde de eindstreep.

Rechtbank Oost-Brabant

De Rechtbank Oost-Brabant heeft in twee uitspraken van 12 april 2019 (ECLI:NL:RBOBR:2019:1973, Laarbeek en ECLI:NL:RBOBR:2019:1974, Heeze en Leende) een vergelijkbare benadering gevolgd. De uitspraken zien op (kort samengevat) geweigerde omgevingsvergunningen voor een varkenshouderij en een pluimveehouderij.

De vergunningen zijn geweigerd vanwege de toename van de uitstoot van endotoxinen. De rechtbank concludeert dat het bevoegd gezag beoordelingsruimte heeft. Deze beoordelingsruimte kan het bevoegd gezag benutten om de risico´s van de uitstoot van endotoxinen in de beoordeling te betrekken, ook indien er nog geen algemeen aanvaarde inzichten over endotoxinen bestaan.

Het gebruik van deze beoordelingsruimte kan volgens de rechtbank ook leiden tot een weigering van de omgevingsvergunning. Aldus wordt volgens de rechtbank invulling gegeven aan het voorzorgsbeginsel.

De rechtbank Oost-Brabant is verder van oordeel dat het bevoegd gezag gezien de omstandigheden de beoordelingsruimte mocht benutten door de ‘Notitie handelingsperspectieven veehouderij en volksgezondheid: endotoxinekader 1.0’ te hanteren. Zie nader over deze notitie mijn blog van 5 juli 2018.

Meer weten?

Heb je vragen naar aanleiding van deze blog? Neem dan gerust contact op met mij of een van de andere specialisten van Agribusiness & landelijk gebied.

Wil je op de hoogte blijven van onze blogs? Schrijf je dan in voor onze wekelijkse blog update Agrarische zaken.