• Home |
  • Kennis |
  • Belastingheffing onvoldoende reden voor opzegging duurovereenkomst

Belastingheffing onvoldoende reden voor opzegging duurovereenkomst

Belastingheffing

Duurovereenkomsten zonder opzegregeling kunnen toch opzegbaar zijn. Soms is opzegging alleen mogelijk als er een voldoende zwaarwegende grond voor opzegging bestaat. De mogelijkheid voor een gemeente om belasting te heffen, is echter niet voldoende voor een rechtsgeldige opzegging van een duurovereenkomst. Dit blijkt uit een arrest van de Hoge Raad van 29 maart jl. Wanneer mogen duurovereenkomsten dan wel worden opgezegd?

Wat was er aan de hand?

De gemeente Voorst heeft in 1923 en 1976 overeenkomsten gesloten met de rechtsvoorgangers van Liander. Op grond van deze overeenkomsten waren de rechtsvoorgangers van Liander onder meer gerechtigd om elektriciteitskabels en gasleidingen in gemeentegrond te hebben en te houden. In deze overeenkomsten was geen opzeggingsregeling opgenomen. Per 1 januari 2014 heeft de gemeente de Verordening op de heffing en de invordering van precariobelasting vastgesteld. Op grond van deze verordening wordt belasting geheven ter zake van het hebben van buizen, kabels, draden of leidingen onder, op of boven gemeentegrond. Aangezien (de bepalingen in) de overeenkomsten in de weg stonden aan de belastingheffing door de gemeente, heeft de gemeente de overeenkomsten bij brieven van 25 april en 19 juni 2014 opgezegd tegen 1 november 2014. Liander is een procedure tegen de gemeente gestart. Liander heeft gevorderd dat de gemeente de overeenkomsten gestand moet doen.

Belastingheffing onvoldoende zwaarwegende grond

Nadat de rechtbank Liander in het ongelijk had gesteld, heeft het gerechtshof de vordering van Liander toegewezen. Volgens het gerechtshof kan het belang van de gemeente om inkomsten uit belastingen te genereren de opzegging niet rechtvaardigen. Het financiële belang van de gemeente is onvoldoende zwaarwegend om de opzegging te kunnen dragen en andere relevante belangen heeft de gemeente niet aangedragen. De Hoge Raad laat dit oordeel van het gerechtshof nu in stand.

Opzegging van duurovereenkomsten zonder opzegregeling

Een duurovereenkomst die voor onbepaalde tijd is afgesloten en waarin geen opzegregeling is opgenomen, kan toch opzegbaar zijn. De eisen van redelijkheid en billijkheid kunnen echter meebrengen dat opzegging slechts mogelijk is als een zwaarwegende opzeggingsgrond bestaat, een (lange) opzegtermijn in acht wordt genomen of een schadevergoeding wordt betaald. Zo heeft de Hoge Raad in 2018 nog bepaald.

Opzegging van duurovereenkomsten met opzegregeling

Voor duurovereenkomsten die voor bepaalde of onbepaalde tijd zijn aangegaan mét een opzegregeling, geldt juist weer dat opzegging toch niet onder alle omstandigheden mogelijk is. Een beroep op een dergelijke opzegregeling kan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn. Ook kan het zo zijn dat opzegging in beginsel wel mogelijk is ,maar dat aan de opzegging nadere eisen gesteld worden. Een dergelijke eis kan bijvoorbeeld zijn dat de opzeggende partij een aanbod tot betaling van schadevergoeding moet doen.

Opzegging is niet altijd mogelijk

Duurovereenkomsten kunnen dus niet altijd zomaar worden opgezegd. Zelfs als een overeenkomst een uitdrukkelijke opzegregeling kent. Steeds zullen de specifieke omstandigheden moeten worden beoordeeld om te kunnen bepalen of opzegging zonder meer mogelijk is. Mocht je vragen hebben over dit onderwerp, neem dan gerust contact op met Christiaan Donners of Anne van Wijk-Driessen.