Aanpakken en afpakken: de civiele mogelijkheden bij ondermijning
De aanpak van ondermijnende activiteiten is over het algemeen het domein van bestuursrechtjuristen. Hierdoor is vaak geen oog voor de mogelijkheden die het civiele recht biedt. Een gemiste kans!
Civiele middelen, zoals het leggen van conservatoir beslag of het aanvragen van een faillissement, kunnen een ondermijner namelijk financieel hard raken en kunnen dan ook een doeltreffend handhavingsmiddel zijn.
Het doel van conservatoir beslag
Het doel van een conservatoir beslag is om de bezittingen van de overtreder veilig te stellen, in afwachting van het dwangbevel. Door tijdig conservatoir beslag te leggen wordt gewaarborgd dat de bestuursrechtelijke vordering ook daadwerkelijk op de overtreder kan worden verhaald.
Daarnaast kan een conservatoir beslag een drukmiddel zijn dat resulteert in een vrijwillige opheffing van de overtreding en heeft het beslag stuitende werking op grond van artikel 4:105 Awb. Ook kan een beslag ervoor zorgen dat een overtreding wordt beëindigd. Dit is het geval als zaken, waarmee de overtreding wordt gepleegd, uit de macht van de overtreder worden gehaald.
Optimaal benutten handhavingsinstrumentarium
Conservatoir beslag kan een goed middel zijn om het bestuursrechtelijk handhavingsinstrumentarium optimaal te benutten. Het beslag kan snel en relatief goedkoop worden gelegd en de risico’s voor het bestuursorgaan zijn beperkt.
Het tijdig leggen van conservatoir beslag voorkomt dat een overtreder vermogen aan verhaal onttrekt en dat bestuurlijke geldschulden onbetaald blijven. Het is dan ook verstandig om tijdig, in ieder geval vóór het afgeven van een betalings- of invorderingsbeschikking, na te denken of het leggen van een conservatoir beslag van toegevoegde waarde kan zijn.
Het nut van een faillissement
Een faillissementsadvocaat zal zeggen dat het doel van een faillissement de verdeling van het (resterende) vermogen van een schuldenaar onder diens schuldeisers is. Maar in het geval van ondermijnende activiteiten kan met het aanvragen van een faillissement ook de beëindiging van een overtreding of de incasso van een bestuursrechtelijke vordering worden gerealiseerd.
Zo komt het regelmatig voor dat een overtreder een faillissement wil voorkomen. Een privé persoon die failleert moet er immers rekening mee houden dat zijn hele vermogen te gelde wordt gemaakt. De bestuurder van een rechtspersoon moet bovendien vrezen voor een privé aansprakelijkstelling door de curator.
Bereidheid om te betalen
Een overtreder die iets te verliezen heeft, zal dan ook proberen om een faillissement te voorkomen en daarom bereid zijn om – voordat het faillissement daadwerkelijk wordt uitgesproken – te betalen en de overtreding op te heffen.
Ook als een faillissement daadwerkelijk wordt uitgesproken, kan dit zinvol zijn. De kans dat een openstaande vordering dan nog wordt voldaan, is weliswaar gering, maar er is wel sprake van een nieuwe partij die het in zijn macht kan hebben om de overtreding te beëindigen, namelijk de curator. Met een curator kunnen over het algemeen afspraken worden gemaakt om een overtreding zo snel mogelijk te beëindigen.
Denk aan de civiele mogelijkheden!
Ten onrechte worden civiele middelen bij ondermijning vaak onbenut gelaten. Civiele middelen zijn echter een onmisbaar onderdeel van het bestuursrechtelijk handhavingsinstrumentarium. Het is een gemiste kans als deze middelen onbenut blijven!
Vragen?
Heb je vragen over de civiele mogelijkheden bij de bestrijding van ondermijning? Neem dan gerust contact op met Christiaan Donners.
Vragen?
Heb je vragen over de civiele mogelijkheden bij de bestrijding van ondermijning?