Doorstart na faillissement? Dit moet je weten over het Wetsvoorstel overgang van onderneming in faillissement (‘WOVOF’)
Bij een doorstart na faillissement heeft de doorstarter de vrijheid om te bepalen welke werknemers hij overneemt en onder welke arbeidsvoorwaarden. Dit verschilt in geval van overgang van onderneming buiten faillissement, waarbij alle werknemers automatisch overgaan en hun op dat moment geldende arbeidsvoorwaarden behouden.
Als het wetsvoorstel Wet overgang van onderneming in faillissement (hierna: WOVOF) wordt aangenomen, verandert deze situatie. Het doel van dit wetsvoorstel is om werknemers beter te beschermen bij een overgang van onderneming in faillissement. In deze blog nemen wij je mee in het voorstel dat nu op tafel ligt, met de eventuele voor- en nadelen.
Alle werknemers gaan in beginsel over
Het uitgangspunt van de WOVOF is dat bij de overgang van onderneming in faillissement alle werknemers van de failliete werkgever automatisch overgaan naar de doorstarter. De doorstarter wordt verplicht om hen een nieuwe arbeidsovereenkomst aan te bieden onder dezelfde arbeidsvoorwaarden als die vóór het faillissement golden.
De belangrijkste uitzondering
De WOVOF kent één belangrijke uitzondering. Als te voorzien is dat binnen 26 weken na de overgang arbeidsplaatsen komen te vervallen door bedrijfseconomische omstandigheden, hoeft de doorstarter niet aan alle werknemers een arbeidsovereenkomst aan te bieden. De selectie van werknemers aan wie wel of geen aanbod wordt gedaan, gebeurt op basis van objectieve selectiemethodes:
1. De inspiegelingsmethode
Deze methode sluit zoveel mogelijk aan bij het ‘afspiegelingsbeginsel’ dat geldt bij het vervallen van arbeidsplaatsen wegens bedrijfseconomische redenen. Kortgezegd worden bij deze methode werknemers met uitwisselbare functies in leeftijdsgroepen ingedeeld. Binnen elke leeftijdsgroep wordt vervolgens als eerste een aanbod gedaan aan de werknemers met het langste dienstverband.
2. De alternatieve objectieve selectiemethode
De doorstarter kan ook een eigen selectiemethode hanteren, op basis van een ondernemingsplan dat door de doorstarter is opgesteld en door de rechter-commissaris is goedgekeurd.
Bij onjuiste toepassing van de selectiemethode kan een werknemer de kantonrechter verzoeken dat de doorstarter alsnog een baan aanbiedt of een billijke vergoeding betaalt. Daarnaast geldt dat als binnen 26 weken na de doorstart een vacature ontstaat voor de functie van een werknemer die geen aanbod kreeg, de doorstarter deze werknemer alsnog een aanbod moet doen op basis van de eerder gehanteerde selectiemethode.
Concurrentiebeding en medezeggenschap
De WOVOF bevat ook een regeling wat betreft het concurrentiebeding en medezeggenschap in faillissement. Het wetsvoorstel bepaalt dat een concurrentiebeding automatisch vervalt voor de werknemers die geen nieuw aanbod hebben gekregen. Daarnaast wordt het adviesrecht van de ondernemingsraad uitgebreid: bij een faillissement is de curator verplicht de ondernemingsraad om advies te vragen over elk besluit in het kader van een doorstart.
Hoe werkt dat voor kleine ondernemingen?
De WOVOF kent een uitzondering voor ‘kleine ondernemingen’ met minder dan 20 werknemers, die failliet zijn verklaard met het doel hun vermogen te liquideren. Zij kunnen ervoor kiezen de WOVOF niet toe te passen. In dat geval gelden echter wel transparantieverplichtingen. Zo moet de ‘kleine’ doorstarter een verklaring overleggen met informatie over:
- het aantal werknemers aan wie een arbeidsovereenkomst wordt aangeboden;
- de arbeidsvoorwaarden die van toepassing zijn;
- de wijze waarop de selectie van werknemers plaatsvindt;
- de manier waarop werknemers worden geïnformeerd over het selectieproces.
Huidige stand van zaken
Dit wetsvoorstel is bedoeld om werknemers beter te beschermen bij een doorstart na faillissement. Hoewel extra bescherming voor personeel positief kan zijn, staan wij ook kritisch tegenover de WOVOF. Een doorstart wordt hierdoor complexer en duurder, wat kan leiden tot minder doorstarts en daarmee minder behoud van werkgelegenheid.
Het duurt nog even voordat weten of de wet in zijn huidige of gewijzigde vorm in werking treedt. De internetconsultatie voor dit wetsvoorstel is op 1 september 2024 gesloten. Het formele wetgevingstraject moet nog beginnen. Wij blijven de ontwikkelingen uiteraard volgen.
Vragen?
Heb je vragen over de mogelijkheden van een doorstart en de mogelijke gevolgen voor het uitbrengen van een bod op een onderneming in faillissement? Neem gerust contact op met Laurens Sjoerts of met mij.
