• Home |
  • Kennis |
  • Wat als emissiearme stalsystemen niet doen wat ze beloven?

Wat als emissiearme stalsystemen niet doen wat ze beloven?

emissiearme stalsystemen

Sinds de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een streep zette door het Programma Aanpak Stikstof (het PAS), zit Nederland in een houdgreep door het inmiddels beruchte element. Om hun bedrijf toch te kunnen ontwikkelen, kopen veehouders vaak emissiearme stalsystemen. Daarmee hopen ze hun bedrijf toekomstbestendig te kunnen maken. Inmiddels is duidelijk dat  sommige systemen niet doen wat ze beloven. Veehouders lopen daardoor het risico dat hun investering een peperdure kat in de zak blijkt te zijn. Wat zijn dan de juridische mogelijkheden?

Wat zijn emissiearme stalsystemen?

Ontwikkelingen die stikstof genereren, zoals de uitbreiding van een agrarisch bedrijf, kunnen momenteel alleen nog plaatsvinden onder strenge voorwaarden. Door technische innovaties, zoals emissiearme stalsystemen, kan een agrarisch  bedrijf ervoor zorgen de stikstofuitstoot niet toeneemt of zelfs afneemt. Daardoor kan ontwikkeling van het bedrijf mogelijk worden.

Emissiearme stalsystemen zijn systemen die (de uitstoot van) ammoniak – en dus stikstof – verminderen in stallen waar dieren worden gehouden. Voorbeelden van dergelijke systemen zijn emissiearme vloeren en luchtwassers.

Emissiearme stalsystemen doen niet wat ze beloven

Rechters oordelen steeds vaker dat emissiearme stalsystemen niet doen wat ze beloven (of veel minder doen dan ze beloven). Een recent voorbeeld daarvan biedt een uitspraak van de Rechtbank Oost-Brabant, waarin werd geoordeeld dat drie soorten emissiearme vloeren niet kunnen garanderen dat er daadwerkelijk minder stikstof wordt uitgestoten. Die onzekerheid leidt ertoe dat de rechtbank een streep zet door de natuurvergunningen die de veehouders hadden aangevraagd. Daardoor ontstaat grote onzekerheid over de vraag of ontwikkeling van het agrarisch bedrijf nog mogelijk is.

Wat zijn de verplichtingen bij de (ver)koop van emissiearm stalsystemen?

De koop van een emissiearm stalsysteem schept rechten en verplichtingen voor zowel de koper (de veehouder) als de verkoper (de fabrikant).

Aan de ene kant moet de fabrikant een stalsysteem leveren dat voldoet aan de verwachtingen van de veehouder en dat geschikt is voor normaal gebruik. De fabrikant heeft een mededelingsplicht als hij weet dat het systeem voor normaal gebruik ongeschikt is. Aan de andere kant heeft de veehouder een onderzoeksplicht. Als de veehouder twijfelt over bepaalde eigenschappen van het stalsysteem, dan moet hij daarover vragen stellen of zelf onderzoek doen.

Hoe groot de mededelingsplicht en de onderzoeksplicht in een bepaald geval zijn, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Uit de rechtspraak volgt dat de volgende aspecten van belang kunnen zijn:

  • de aard van de zaak;
  • de mededelingen van de verkoper;
  • de hoedanigheid van partijen;
  • de hoogte van de koopprijs;
  • de aard van het gebrek.

Emissiearme stalsystemen en normaal gebruik

Per geval moet dus beoordeeld worden of een emissiearm stalsysteem voldoet aan hetgeen de veehouder daarvan mocht verwachten. In de regel zal het gaan om een niet eerder gebruikt systeem, met een hoge koopprijs. Daar staat tegenover dat veehouders veelal als professionele kopers worden gezien, met een zwaardere onderzoeksplicht tot gevolg.

Uit de praktijk blijkt dat fabrikanten van stalsystemen vaak instaan voor een bepaalde emissiereductie. Bijvoorbeeld:

‘De ECO-Vloeren zijn zo ontwikkeld dat ze toepasbaar zijn als emissiearme vloer. De emissiearme ECO-Vloer is volledig doorgemeten en in Nederland erkend met een definitieve emissiefactor van 6,0 kg NH3 per koe per jaar.’

en;

Dankzij onze certificering kunnen we garanderen dat de gebruikte technologie een reductie in ammoniak tot 95%, stof tot 70% en geur tot 45% realiseert.

Uit die mededeling kan juist een beperkte onderzoeksplicht voor de veehouder  worden afgeleid. De fabrikant staat immers niet voor niets in voor een bepaalde emissiefactor en/of uitstootvermindering. Hierdoor mag de veehouder verwachten dat het emissiearme systeem die belofte kan waarmaken. De veehouder hoeft in dat geval geen nader onderzoek te doen.

Als het systeem vervolgens niet die uitstootvermindering kan realiseren, voldoet het niet aan de verwachtingen van de koper. En daardoor is het niet geschikt voor normaal gebruik. Het stalsysteem is in juridische zin non-conform.

Wat zijn de gevolgen van non-conformiteit?

Het gevolg van non-conformiteit is dat de fabrikant tekortschiet in de nakoming van de koopovereenkomst. Dat geeft de veehouder verschillende juridische mogelijkheden:

  • Ontbinden koopovereenkomst stalsysteem

De veehouder kan de koopovereenkomst voor het stalsysteem ontbinden. Het gevolg daarvan is dat de al verrichte prestaties van beide partijen ongedaan moeten worden gemaakt. De fabrikant moet dan het gebrekkige stalsysteem terugnemen en de veehouder krijgt de koopprijs terugbetaald. Daarnaast (of in plaats daarvan) is ook schadevergoeding mogelijk.

  • Vernietigen koopovereenkomst stalsysteem

Als er sprake was van bedrog of dwaling kan ook vernietiging van de koopovereenkomst onder omstandigheden mogelijk zijn. Het gevolg daarvan is dat de overeenkomst (met terugwerkende kracht) niet heeft bestaan.

Ontbinding en vernietiging hebben allebei tot gevolg dat de veehouder ‘van de overeenkomst af komt’. De juridische uitkomst is in beide gevallen echter verschillend. Laat je daarom goed adviseren over de mogelijkheden in jouw specifieke situatie.

Klachtplicht

Veehouders die stalsystemen hebben gekocht die niet de beloofde uitstootvermindering realiseren, dienen tijdig een klacht in te dienen bij de fabrikant. Doen zij dat niet, dan verliezen zij het recht zich op non-conformiteit te beroepen. Te laat klagen kan dus grote consequenties hebben. Wees daar scherp op en klaag zo spoedig mogelijk bij de fabrikant als je ontdekt dat jouw systeem niet doet wat het belooft. Bewaar de correspondentie met de fabrikant vervolgens goed, zodat je kunt aantonen dat je tijdig hebt geklaagd.

Stel je vragen aan onze specialisten

“Neem contact met mij op en ontvang antwoord op jouw vragen. Ik ben bereikbaar per mail of telefoon.”
Afbeelding voor Stel je vragen aan onze specialisten