• Home |
  • Kennis |
  • Onteigening: Handreiking geen beleidsregel, maar aanbeveling

Onteigening: Handreiking geen beleidsregel, maar aanbeveling

Onteigening

Op 26 april 2022 is een onteigenings-KB verschenen (nr. 2022000948, Stcrt. 2022, 13475) tot aanwijzing van onroerende zaken ter onteigening in de gemeente Rotterdam krachtens artikel 78 van de onteigeningswet (onteigeningsplan Groningerstraat). De overwegingen van de Kroon over het minnelijk overleg en de vraag of een alternatieve woning had moeten worden aangeboden zijn het signaleren waard.

Onteigeningsplan Groningerstraat

De gemeenteraad van Rotterdam heeft de Kroon verzocht om over te gaan tot de aanwijzing van het complex Groningerstraat-Beijerlandselaan ter onteigening voor de uitvoering van het bestemmingsplan Hillesluis. Dit complex is sterk verouderd en door het gebouw te slopen wordt ruimte geboden voor de realisatie van nieuwe appartementen en commerciële ruimten. Tegen het ontwerp-KB is door één reclamant een zienswijze naar voren gebracht. De Kroon oordeelt dat de zienswijze van reclamant geen aanleiding geeft om het verzoek tot aanwijzing ter onteigening geheel of gedeeltelijk af te wijzen. De meest relevante overwegingen van de zienswijze van reclamant en de reactie van de Kroon daarop worden in deze blog besproken.

Handreiking en voldoende serieus minnelijk overleg

Reclamant meent dat verzoeker zich onvoldoende heeft ingespannen om tot overeenstemming te komen, omdat reclamant maar één aanbieding heeft gehad. Verder voert reclamant aan dat de aanbieding in strijd is met de eisen die de Kroon in de Handreiking Administratieve Onteigeningsprocedure daaraan stelt.

De Kroon merkt ten aanzien van de Handreiking op dat deze niet kwalificeert als beleidsregel. De Handreiking bevat slechts aanbevelingen. Handelen in strijd hiermee kan volgens de Kroon niet met succes aan de verzoeker worden tegengeworpen. Verder stelt de Kroon dat het minnelijk overleg voldoende concreet en serieus moet zijn. Uitgangspunt daarbij is dat ten tijde van het verzoekbesluit al een formeel schriftelijk aanbod is gedaan.

Uit het logboek en de overgelegde stukken en hetgeen tijdens de hoorzitting door partijen naar voren is gebracht blijkt dat verzoeker heeft geprobeerd om de onroerende zaken die nodig zijn voor het realiseren van het bestemmingsplan minnelijk te verwerven. De Kroon overweegt dat voorafgaand aan de administratieve onteigeningprocedure voldoende pogingen zijn ondernomen om de benodigde onroerende zaken minnelijk te verwerven. Reclamant heeft echter elke vorm van medewerking aan verkoop of onteigening geweigerd, ook na indiening van het verzoek. Dat het niet is gelukt om tot overeenstemming te komen, kan om voorgaande reden niet aan verzoeker worden tegengeworpen.

Reclamant niet eens met alternatieve woning

Reclamant geeft in zijn zienswijze ook aan dat de aangeboden alternatieve woning niet leidt tot een vergelijkbaar woongenot zoals hij dat nu ervaart. Volgens reclamant betreft de aanbieding een kluswoning waar veel aan moet gebeuren. Hij zou deze woning alleen accepteren indien verzoeker de woning zodanig opknapt, dat deze van een gelijkwaardige kwaliteit is als zijn huidige woning.

De Kroon stelt dat de stelling van reclamant dat hem geen gelijkwaardige woning is aangeboden betrekking heeft op de hoogte van de schadeloosstelling en is daarmee financieel van aard. Een dergelijke zienswijze staat in de administratieve onteigeningsprocedure niet ter beoordeling van de Kroon. Wel merkt de Kroon op dat de reclamant tijdens de hoorzitting een keuze had ten aanzien van de aangeboden woningen. Reclamant kon ervoor kiezen om de woning in de huidige, slechte staat te kopen, of opgeknapt tot casco of turnkey woning. Afhankelijk van de keuze van reclamant zou dan de koopprijs en de schadeloosstelling bepaald worden. Tijdens deze hoorzitting heeft reclamant ook naar voren gebracht bereid te zijn met verzoeker in overleg te gaan over de alternatieve woningen

Publiek belang bestemmingsplan Hillesluis

Daarnaast voert reclamant aan dat met de onteigening geen publiek belang gediend is, omdat met de bouw van de kleinere en duurdere appartementen starters en huidige bewoners de wijk uit worden gejaagd.

De Kroon is van mening dat de stelling dat de voorgenomen onteigening geen publiek belang dient in feite planologisch van aard is. Het bestemmingsplan Hillesluis is onherroepelijk, waarmee ook het publiek belang van de onteigening ter uitvoering van dat plan is gegeven. De Kroon merkt in dat verband nog op dat de te onteigenen onroerende zaken nodig zijn voor de uitvoering van het bestemmingsplan.

Urgentie: termijn van 5 jaar haalbaar

Reclamant voert tot slot nog aan dat hij het niet aannemelijk acht dat binnen 5 jaar na datum van het Kroonbesluit een begin wordt gemaakt met het plan. Volgens reclamant is er geen enkele garantie dat er in 2023 gestart gaat worden met de sloop.

Uit de overgelegde stukken blijk volgens de Kroon, dat zodra de gemeente kan beschikken over de in de onteigening betrokken gronden, zij in juni 2023 kan beginnen met de sloop van het complex, medio 2024 met de bouw kan starten en dat het nieuwbouwcomplex medio 2025 kan worden opgeleverd. De voorgenomen realisatie van het bouwplan, inclusief de bestemmingen op de in de onteigening begrepen gronden, is dus voorzien binnen de termijn van 5 jaar.

Heb je te maken met onteigening of vragen naar aanleiding van deze signalering? Neem contact op met Marie-Anna Bullens of Chantal van Mil.

Stel je vragen aan onze specialisten

“Neem contact met mij op en ontvang antwoord op jouw vragen. Ik ben bereikbaar per mail of telefoon.”
Marie-Anna Bullens