Hoe verloopt een procedure over verdeling van nalatenschappen?
Het aantal ruzies over erfenissen neemt steeds meer toe. Er is een explosieve groei van gerechtelijke procedures over verdeling van nalatenschappen en alles wat daarbij komt kijken. Als erfrechtadvocaat krijg ik hier dan ook regelmatig vragen over. In deze blog beantwoord ik de meest gestelde vragen over procedures die gaan over het verdelen van erfenissen en daarnaast geef ik een aantal tips. De volgende vragen komen aan bod:
- Moet ik bij ruzie over het verdelen van de erfenis eerst langs de notaris voordat ik naar de rechter kan?
- Heb ik altijd een advocaat nodig om te gaan procederen over een verdeling van een erfenis?
- Hoe verloopt een procedure voor het verdelen van een erfenis?
- Hoe lang duurt een procedure over de verdeling van de nalatenschap?
- Moet de verliezer van de procedure de advocaatkosten betalen van de ander?
1. Moet ik bij ruzie over het verdelen van de erfenis eerst langs de notaris voordat ik naar de rechter kan?
Nee, dat is niet nodig. De notaris is geen rechter en kan dus geen beslissingen nemen waaraan erfgenamen gebonden zijn. Alleen als alle erfgenamen bereid zijn om zijn adviezen op te volgen kan een notaris een nalatenschap verdelen. Als je te maken hebt met één of meer notoire dwarsliggers die niet mee willen werken, dan is mijn advies om de notaris over te slaan en meteen een advocaat in te schakelen.
2. Heb ik altijd een advocaat nodig om te gaan procederen over een verdeling van een erfenis?
Ja, een verdelingsprocedure vereist inschakeling van een advocaat. Het zijn vaak ingewikkelde procedures waarbij het erfrecht van vóór 1 januari 2003 ook nog een rol kan spelen. Zoek in dat geval dus een erfrechtspecialist. Ook als je een rechtsbijstandsverzekering hebt, heb je in de regel vrije advocaatkeuze en ben je niet verplicht om de advocaat van de rechtsbijstandsverzekeraar te accepteren.
3. Hoe verloopt een procedure voor het verdelen van een erfenis?
De zaak begint met een zogenaamde dagvaarding die door één of meerdere erfgenamen (eisers) wordt uitgebracht tegen de andere erfgenamen (gedaagden). Alle erfgenamen moeten meedoen. In de dagvaarding staat het standpunt van de eisers. De gedaagden mogen schriftelijk reageren en ook een tegeneis indienen. Daarna bepaalt de rechter een mondelinge behandeling om informatie te krijgen, een voorlopig oordeel te geven en te bezien of er een schikking mogelijk is. Mijn ervaring is dat die mondelinge behandeling regelmatig leidt tot een schikking. Die legt de rechtbank vast in een proces-verbaal en is bindend. De procedure is dan klaar. Als een schikking niet lukt, dan komt er een vonnis. Dat kan een eindvonnis zijn of een tussenvonnis. In een tussenvonnis kan de rechter een bewijsopdracht geven of een deskundige benoemen. In dat geval zijn er meer schriftelijke rondes voordat er een eindvonnis komt.
4. Hoe lang duurt een procedure over de verdeling van de nalatenschap?
Het hangt ervan af hoe ingewikkeld de kwestie is. Gemiddeld duurt een normale verdelingsprocedure zonder tussenvonnis ongeveer één jaar. Je bent dan echter niet voortdurend met de procedure bezig. Er gelden reactietermijnen van 4 – 6 weken en ook kan er om uitstel worden gevraagd. Een mondelinge behandeling wordt vaak op een termijn van 3 – 4 maanden gepland en dat geldt ook voor een vonnis. Bedenk dat er ook nog hoger beroep mogelijk is en dan ben je al gauw jaren verder. Procederen is dus een oefening in geduld.
5. Moet de verliezer van de procedure de advocaatkosten betalen van de ander?
Nee, dat is helaas niet het geval. Erfrechtgeschillen gaan meestal tussen familieleden. De hoofdregel is dat dan ieder de eigen advocaatkosten moet betalen. Rechters wijken daarvan zelden af. Je krijgt dan overigens niet alle kosten vergoed maar alleen een bedrag dat volgens een forfaitair systeem wordt bepaald. Dus bedenk dat je zelf de kosten moet betalen of je nou gelijk krijgt of niet. Als het financiële belang klein is, loont een procedure in de regel niet. Veel mensen hebben echter een rechtsbijstandsverzekering die ook dekking biedt voor erfrechtkwesties dus dan kunnen de kosten meevallen.
Drie tips
Tips als je verwacht te moeten procederen over de verdeling van een erfenis:
- Tip 1: Check of je verzekerd bent tegen kosten van rechtsbijstand.
- Tip 2: Ga na of je met meerdere erfgenamen samen wilt optrekken.
- Tip 3: Verzamel zo veel mogelijk informatie (testament, verklaring erfrecht, boedelbeschrijving, bankafschriften, schenkingen tijdens leven).
Hulp nodig?
Heb je nog vragen over het verdelen van de erfenis? Of wil je gaan procederen en kun je daar mijn hulp goed bij gebruiken? Neem dan contact met mij op.
Stel je vragen aan onze specialisten
“Neem contact met mij op en ontvang antwoord op jouw vragen. Ik ben bereikbaar per mail of telefoon.”
