Samenlevingscontract, trouwen of geregistreerd partnerschap?

Jij en je partner willen jullie relatie officieel vastleggen en staan voor de vraag: hoe kunnen wij dit het beste regelen? In Nederland zijn hier een paar mogelijkheden voor. In deze blog behandel ik vier mogelijke vormen van samenleving en vergelijk deze met elkaar:

Aan het einde van deze blog weet je welke samenlevingsvorm het best aansluit bij jullie situatie. Heb je behoefte aan meer informatie? Luister dan naar onze podcast of lees de blogs van Patricia, waarin ze het samenlevingscontract, het geregistreerd partnerschap en trouwen uitgebreider behandelt.

Bij deze vorm van samenwonen is er niets officieel vastgelegd. Dat betekent dat er geen specifieke rechten en plichten zijn die jullie tegenover elkaar hebben. Zo heb je, bijvoorbeeld, geen recht op partneralimentatie of op een deel van de erfenis als je partner overlijdt. Door het samenwonen kan het echter wel zo zijn dat je fiscaal partners van elkaar wordt (dit gebeurt als je vijf jaar of langer op hetzelfde adres staat ingeschreven). Dit kan gevolgen hebben voor toeslagen, uitkeringen of belastingen.

Als jullie geen samenlevingscontract en testament hebben opgesteld, bestaan er wel risico’s voor jullie inkomen of vermogen wanneer de relatie ten einde komt door uit elkaar gaan of overlijden. Zo kan je bijvoorbeeld jouw eigen inbreng in het huis verliezen als dit niet goed is vastgelegd. Ik raad daarom aan om afspraken vast te leggen in een samenlevingscontract.

In een samenlevingscontract leg je afspraken vast over onder andere:

Is de woning van één van jullie? Dan is het mogelijk om hier in het samenlevingscontract aparte afspraken over te maken.  

Een samenlevingscontract leg je vast bij een notaris. Door het aangaan van het samenlevingscontract bij een notaris zijn jullie vanaf dat moment ook fiscaal partners. Maar let op, door het vastleggen van een samenlevingscontract zijn jullie niet automatisch elkaars erfgenaam.

Van oudsher is trouwen de populairste manier van samenleving. Het huwelijk sluit je bij een ambtenaar van de burgerlijke stand van een gemeente. Trouwen jullie zonder langs te gaan bij een notaris (oftewel: jullie stellen geen huwelijkse voorwaarden op), dan zijn jullie getrouwd in een beperkte gemeenschap van goederen. De standaard wettelijke regels zijn in dat geval van toepassing. Willen jullie hiervan afwijken? Dan moeten jullie huwelijkse voorwaarden opstellen bij een notaris. Het is het eenvoudigst om dit te doen voordat je gaat trouwen.

Door het aangaan van het huwelijk ontstaan er een aantal rechten en plichten. Een aantal voorbeelden zijn: jullie zijn onderhoudsplichtig naar elkaar, jullie mogen elkaars achternaam dragen, bij uit elkaar gaan is één van de partners waarschijnlijk partneralimentatie verschuldigd en bij overlijden zijn jullie automatisch elkaars erfgenaam.

Een geregistreerd partnerschap en een huwelijk kan je zo goed als gelijkstellen aan elkaar. Het grootste verschil zit in het ontbinden van de relatie. Voor ontbinden van een huwelijk is altijd tussenkomst van een rechter nodig. Een geregistreerd partnerschap is ook te ontbinden door een notaris of advocaat. Dat kan echter alleen als er géén kinderen zijn. Daarnaast is het een belangrijk verschil dat er landen zijn die een geregistreerd partnerschap niet erkennen, terwijl een huwelijk eigenlijk overal ter wereld wel wordt erkend.

In onderstaand overzicht som ik de belangrijkste verschillen tussen de samenlevingsvormen overzichtelijk op:

Het kiezen tussen het samenlevingscontract, trouwen of geregistreerd partnerschap is een belangrijke beslissing die juridische en financiële gevolgen heeft voor jullie toekomst. Het kan complex zijn om door alle informatie en opties te navigeren. Hebben jullie behoefte aan persoonlijk advies om te bepalen wat het beste bij jullie situatie past? De ervaren (kandidaat-)notarissen van Hekkelman zijn gespecialiseerd in familierecht en helpen jullie graag verder. Neem contact op voor een adviesgesprek waarin we samen al jullie vragen doorlopen.