Ziekte tijdens vakantie: als werkgever omgaan met zieke werknemer tijdens verlof

Hans zit achter zijn bureau. Het is stil op de afdeling. Iedereen heeft vakantie. Hans niet. Iemand moet voor de collega’s die de zomermaanden wel werken het aanspreekpunt zijn voor personeelszaken.

Opeens hoort Hans een geluid. Een dwingend gezoem, alsof een computer iets naar buiten probeert te duwen. Hans loopt in de richting van het geluid. Het komt van links, waar zijn collega’s van ict de in onbruik geraakte computers onderkomen bieden. Dichterbij gekomen blijkt het de fax te zijn. Een laatste zoem en er ligt een A4 op de stoffige fax.

Hans pakt het A4-tje op. Het lijkt een brief. In een voor hem vreemde taal. Links boven in de hoek ziet hij het symbool van een slang rond een staf. Kennelijk is de brief van een arts. Hans bekijkt het lijf van de brief en ziet de naam van collega Arie staan. Hans slaakt een zucht en loopt terug naar zijn bureau.

Bij zijn computer aangekomen tikt hij ‘translate.google.com’ in. Eens kijken wat de boodschap is. Maar eigenlijk weet hij het al. Arie is voor de derde zomer op rij tijdens zijn bezoek aan verre oorden, ziek geworden.

Zieke werknemer tijdens vakantie

Voor sommige werkgevers zal voorgaande niet eens zover van de realiteit af staan. Medewerkers die vanaf hun vakantieadres laten weten dat ze ziek zijn geworden. Soms met de toevoeging dat het hun daardoor ook niet zal lukken om op de afgesproken datum terug op het werk te zijn. Te ziek voor de reis. Kan gebeuren natuurlijk.

Maar wat als het een Arie betreft… Welk belang zou een Arie kunnen hebben om zich ziek te melden? En welke mogelijkheden heeft een werkgever om de ziekmelding te (laten) verifiëren? In deze blog gaan we in op deze vragen.

Inleveren vakantiedagen bij ziekte tijdens verlof?

Op het moment dat een werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie geldt de hoofdregel dat dagen waarop de werknemer ziek is, gelden als ziektedagen en niet als vakantiedagen.

De gedachte daarachter is dat een werknemer zijn vakantiedagen daadwerkelijk moet kunnen gebruiken om te recupereren. Het recht op loonbetaling tijdens ziekte zal daarom bij ziekte tijdens een vastgestelde vakantie prevaleren boven de doorbetaling tijdens vakantie. Er is niet langer sprake van vakantieverlof maar van ziekteverlof.

Als werkgever kan je schriftelijk overeenkomen dat ziektedagen worden aangemerkt als vakantiedagen. Dit is mogelijk door bijvoorbeeld een beding in een cao of arbeidsovereenkomst op te nemen waarin vermeld staat dat de werkgever ziektedagen mag beschouwen als vakantiedagen. Een dergelijke uitzondering kan alleen zien op de bovenwettelijke vakantiedagen van het betreffende kalenderjaar.

Het is ook mogelijk dat afspraken worden gemaakt voor het geval wanneer de situatie zich voordoet of heeft voorgedaan. Bijvoorbeeld de zieke werknemer die ook al deels aan het re-integreren is, die op vakantie wil. Ook in dit geval kunnen, in geval van instemming van de werknemer, ziektedagen worden aangemerkt als vakantiedagen. Overigens is dit niet beperkt tot de bovenwettelijke vakantiedagen en geldt geen maximum.

Doorbetaling loon tijdens ziekte op vakantie?

Op het moment dat je als werkgever geen regels hebt gesteld of voor een voorkomende situatie afspraken hebt gemaakt, geldt de loondoorbetalingsverplichting tijdens ziekte op grond van art. 7:629 BW.

Dit betekent dat een werknemer op vakantie zijn loon (gedeeltelijk) doorbetaald krijgt en daarvoor geen vakantiedagen hoeft in te leveren. Indien de werknemer instemming geeft of afwijkende afspraken zijn gemaakt, is sprake van vakantieverlof en heeft de werknemer recht op doorbetaling op grond van art. 7:639 BW.

Mogelijkheden voor werkgevers om te controleren

Een zieke werknemer in het buitenland levert voor de werkgever een extra probleem op in die zin dat het lastiger is om te (laten) controleren of de werknemer ook echt ziek is. Welke regels voor controle gelden hangt af van wat je als werkgever hierover hebt afgesproken en bent overeengekomen.

In de meeste gevallen wordt door een werkgever een (ziekte)verzuimregeling gehanteerd. Hierin staan de voorschriften opgenomen over de werkwijze en verplichtingen bij ziekte. Dit reglement geldt in principe ook in geval de werknemer in het buitenland verblijft. In het reglement kan expliciet worden opgenomen dat het reglement ook geldt indien sprake is van ziekte in het buitenland en dat de werknemer bijvoorbeeld een verklaring van een buitenlandse arts dient te overleggen. Het niet voldoen aan controlevoorschriften op grond van een ziekteverzuimregeling kan ertoe leiden dat de werknemer geen recht heeft op doorbetaling van zijn loon.

Als werkgever ben je dus bevoegd om schriftelijk redelijke controlevoorschriften te stellen om de arbeidsongeschiktheid van de werknemer vast te stellen. Tevens is de werknemer verplicht om deze redelijke controlevoorschriften op te volgen.

Maar brengt dit met zich dat je als werkgever de werknemer kunt (laten) oproepen voor een controle bij de bedrijfsarts in Nederland? Als werkgever wil je immers kunnen vaststellen of de werknemer daadwerkelijk ziek is en ben je wellicht meer genegen om te vertrouwen op de eigen arbodienst dan een verklaring van een buitenlandse arts. En wat als daarvan zelfs geen sprake is…

Controle eigen bedrijfsarts bij ziekte verblijf in buitenland

Een werknemer oproepen voor een controle bij de eigen bedrijfsarts in Nederland is mogelijk. Een werknemer hoeft echter niet terug te reizen naar Nederland op het moment dat een buitenlandse arts de werknemer niet in staat acht om te reizen. In dat geval zal je als werkgever voor een controle in het buitenland moeten kiezen om vast te stellen of een werknemer daadwerkelijk ziek is.

Bewijs van een arts uit het werkland mag volgens de Europese regelgeving namelijk niet worden geëist indien de werknemer hier niet medisch toe in staat is. Van de werknemer kan echter wel worden verwacht dat ze de nodige informatie verschaffen over de situatie en de ziekte. Daarbij dient de werknemer bereikbaar te blijven.

Kan niet gecontroleerd worden of (nog steeds) sprake is van ziekte, of levert de werknemer geen betrouwbare verklaringen aan vanuit het vakantieland waarin hij verblijft, dan kan de werkgever de ziekmelding weigeren. Voor de (resterende) vakantieperiode valt de werknemer dan terug op zijn betaalde vakantiedagen. De periode dat hij daarbuiten afwezig is, heeft hij geen recht op loon.

Kan ongeoorloofde ziekte tijdens vakantie leiden tot ontslag?

Of met het inleveren van loon in geval van niet controleerbare ziekte aansluitend aan de vakantieperiode, ook echt de kous af is, is vraag twee. Immers is de werknemer ongeoorloofd afwezig geweest en heeft hij zijn werkgever daarmee ook geconfronteerd met een bedrijfsorganisatorisch probleem.

In de meeste gevallen zal de werkgever ook hierover in gesprek willen en zal dit onder omstandigheden zelfs tot de conclusie kunnen leiden dat er onvoldoende vertrouwen is om nog verder invulling te geven aan de arbeidsovereenkomst. Voor de werknemer kan een dergelijke verlengde vakantie hem dus duur komen te staan.

Samengevat: Wat te doen bij ziekte werknemer tijdens vakantie?

In het geval een werknemer op vakantie ziek wordt, hoeft een werkgever een ziekmelding niet zomaar te accepteren. Ook in deze situatie mag een werkgever (laten) controleren of daadwerkelijk sprake is van ziekte. Houdt de werknemer zich niet aan de controlevoorschriften, dan kan hij daarmee zijn recht op loondoorbetaling tijdens ziekte verspelen.

Het is daarom raadzaam om in een ziekteverzuimreglement controlevoorschriften op te nemen met betrekking tot ziekte in het buitenland. Welke werkwijze wordt gehanteerd en welke verplichtingen gelden op het moment dat een werknemer ziek wordt op vakantie en in het buitenland verblijft.

Tot slot bestaan er mogelijkheden voor werkgevers om een zieke werknemer in het buitenland te controleren.

Heb je te maken met een werknemer die zich heeft ziek gemeld tijdens een vakantie? En wil je weten wat de mogelijkheden zijn? Neem dan vrijblijvend contact met op met Geeke Hissink of Marleen Koeslag om te onderzoeken wat we voor jouw case kunnen betekenen.