Bestuurlijke handhaving

Dit hangt uiteraard af van alle omstandigheden van het geval, maar sinds de zgn. Harderwijk uitspraak van 2 februari 2022, is in ieder geval duidelijk dat de bestuursrechter een handhavingsbesluit toetst op basis van:

1. Geschiktheid;
2. Noodzakelijkheid (is het handhavingsbesluit noodzakelijk om het beoogde doel te bereiken of zou ook met een minder ingrijpend besluit kunnen worden volstaan);
3. Evenwichtigheid (is de maatvoering van het besluit, zoals de hoogte van de dwangsom en de lengte van de begunstigerstermijn of eventuele sluitingsduur, evenredig met de gevolgen van het besluit voor de betrokkenen en het eventuele profijt dat de overtreder met het eventuele besluit heeft genoten).

Dit is allereerst degene die door een gedraging of door een niet-handeling een overtreding begaat. Daarnaast kan dit degene zijn die onder wiens verantwoordelijkheid of wiens rekening een overtreding wordt gedaan. Daarbij moet gedacht worden aan een bestuurder of een leidinggevende. Dit wordt ook wel aangemerkt als ‘functioneel’ daderschap. Overtreders kunnen zowel natuurlijke personen zijn als rechtspersonen.

Dit hangt af van alle omstandigheden van het geval. In veel gevallen zal er op zijn minst een vergunning voor de activiteiten die een overtreding oplevert, moeten zijn aangevraagd. En in principe bereidheid van het bevoegd gezag om die vergunning of toestemming te verlenen. Gaat het bijv. om planologisch strijdig gebruik waarvoor een bestemmingsplan wijziging of een omgevingsvergunning vereist is, dan zal hiervan een ontwerpbesluit ter inzage zijn moeten gelegd wil er sprake zijn van zicht op legalisatie.