Duurzame Energie

De overheid heeft ambitieuze plannen op het gebied van verduurzaming. Het klimaatakkoord van Parijs dwingt overheden tot een grote energietransitie: vanaf 2050 mogen landen bijvoorbeeld geen CO2 meer uitstoten. Om dit ambitieuze doel te behalen, moet er flink worden geïnvesteerd in het opwekken van duurzame energie door biogascentrales, windmolens en zonnepanelen.

De plannen op het gebied van verduurzaming zorgen voor veel veranderingen voor het buitengebied, waar op grote schaal duurzame energieprojecten worden gerealiseerd. Hierbij spelen verschillende belangen: die van de grondeigenaar, de netbeheerder, de ontwikkelaar, het bevoegd gezag en omwonenden. Wat zijn de rechten en plichten van iedere partij? Wie is verantwoordelijk voor de kosten? En bij wie ligt de aansprakelijkheid als er iets niet goed loopt?

Onze advocaten, gespecialiseerd in vastgoed– en energierecht, met een focus op duurzame energie en het buitengebied, hebben veel ervaring met adviseren en procederen hierover. Benieuwd hoe we jou kunnen verder helpen?

Veelgestelde vragen

  • Voorkomen is beter dan genezen. Ben je als grondeigenaar, gemeente, ontwikkelaar of exploitant betrokken bij een duurzaam energieproject? Laat je bijstaan door een advocaat die hierin is gespecialiseerd. Door vooraf duidelijke afspraken te maken worden geschillen in de toekomst eenvoudiger opgelost of zelfs volledig voorkomen.

    Zijn afspraken niet goed vastgelegd en word je door de andere partij aansprakelijk gesteld? Reageer niet direct, maar win eerst advies in bij een advocaat. Een advocaat adviseert je welke stappen je het beste kunt nemen om de schade zoveel mogelijk te beperken. Onze advocaten adviseren je over de juiste vergunningen in het energierecht, verschillende aspecten bij de aanleg en exploitatie van duurzame energiebronnen, het opstellen van contracten en begeleiden je bij eventuele procedures.

  • Nog voordat de realisatie van een duurzaam energieproject start, gaat een ontwikkelaar vaak eerst met een grondeigenaar in gesprek om de betreffende grond te reserveren voor het gewenste energieproject. Dit is hét moment om de zogenaamde piketpaaltjes goed te slaan.

    Denk daarbij aan een tekenvergoeding en bespreek ook de mogelijkheid om de grond langer te reserveren. Wat mogen partijen dan van elkaar verwachten? Als dit niet is geregeld, loop je de eerste vergoedingen mis of zit je (onnodig) lang aan een contract vast. Schakel zo snel mogelijk in dit traject een advocaat in, zodat je niets over het hoofd ziet én vooraf duidelijke afspraken maakt en vastlegt.

  • Een bestemmingsplan is een juridisch document dat de toegestane functies en het gebruik van een bepaald gebied regelt. Agrarische percelen zijn vaak bestemd voor agrarische activiteiten. Bij een energieproject, waarbij bijvoorbeeld zonnepanelen of windmolens op deze percelen worden geplaatst om duurzame energie op te wekken, moet de bestemming (vaak) veranderd worden.

    Een advocaat met een specialisatie in duurzame energie helpt je hierbij. Het bevoegd gezag wil in dit traject een anterieure overeenkomst sluiten voor het zogenaamde kostenverhaal. Dat zijn de kosten die het bevoegd gezag moet maken voor haar medewerking aan de gewenste planologische wijziging of andere kosten die zij in dat kader maakt. In deze overeenkomsten worden deze kosten vastgelegd, maar ook afspraken over het opruimen van het energieproject bij het einde van de exploitatie. Denk daarbij ook aan het borgen met bepaalde zekerheden voor de nakoming van onder meer de opruimverplichting.

  • Afhankelijk van het duurzame energieproject, zijn de volgende overeenkomsten nodig bij de aanleg van een biomassacentrale, wind- en zonneparken:

    • Anterieure overeenkomst (voor planologische medewerking van het bevoegd gezag)
    • Koop-, huur- of pachtovereenkomst (voor het eigendom of gebruik van de grond)
    • Ontwikkel-, exploitatie- en onderhoudsovereenkomst (voor de bouw en exploitatie)
    • Aansluit- en transportovereenkomst (ATO) (voor aansluiting op het net)

    Lees meer over deze overeenkomsten in onze blog. Laat een advocaat je bijstaan om ervoor te zorgen dat jouw belangen goed worden behartigd.

  • Het is belangrijk vooraf een overeenkomst door een advocaat te laten opstellen, omdat een duurzaam energieproject niet zonder risico’s verloopt. Veel voorkomende risico’s voor de ontwikkelaar of grondeigenaar zijn bijvoorbeeld:

    • Verminderde oogstinkomsten als gevolg van een duurzaam energieproject;
    • De opbouw van het project duurt langer dan aangegeven;
    • Bij AgriPV: schade aan de teelt onder zonnepanelen;
    • Brand bij de aanleg of exploitatie van energieproject (lees meer in onze blog over brand bij zonnepanelen);
    • Onzorgvuldige aansluiting van de bekabeling;
    • Extreme weersomstandigheden waardoor de installaties moeten gerepareerd worden;
    • Te weinig onderhoud waardoor roestvorming ontstaat en het behalen van optimaal rendement niet mogelijk zijn;
    • Aansluiting op het net die langer op zich laat wachten, waardoor omzetverlies ontstaat (lees meer in onze blog over overbelasting van het elektriciteitsnet).
  • Tot aan de oplevering draagt de aannemer het risico voor het werk. Het werk is opgeleverd zodra de opdrachtgever het werk keurt en (al dan niet stilzwijgend) aanvaardt. Voor alle partijen is het belangrijk vooraf goed vast te leggen hoe de oplevering moet plaatsvinden. Vooral, omdat het risico dan overgaat naar een andere partij.

    Wat jouw rechten zijn per fase, hangt af van de overeenkomst die is opgesteld. Zorg daarom dat je vooraf een overeenkomst laat opstellen door een advocaat die jou vertegenwoordigt en schakel bij geschillen direct een advocaat van Hekkelman in. Lees meer over aansprakelijkheid bij gebreken na oplevering van duurzame energieprojecten in deze blog.

  • Soms is de grondeigenaar ook eigenaar van het duurzame energieproject dat hierop staat. Is de grondeigenaar een ander dan de exploitant van het duurzame energieproject, dan is het vestigen van beperkte rechten noodzakelijk. Anders kan de exploitant of ontwikkelaar de eigendom van het duurzame energieproject door natrekking kwijtraken aan de grondeigenaar.

    Leg de afspraken over de beperkte rechten goed vast in een overeenkomst. Denk daarbij ook aan afspraken met de eigenaar, waaronder:

    • Bereikbaarheid voor aanleg, onderhoud en vervanging van de windturbines;
    • Het vestigen van een erfdienstbaarheid voor het overzwaaien van rotorbladen van de windturbine (recht van overslag);
    • Het aanleggen, onderhouden en vervangen van kabels en leidingen.

    Zorg dat partijen in een vroeg stadium duidelijke afspraken hebben gemaakt. Dit speelt al bij de eerste fase van de reserveringsovereenkomst, omdat daarna de medewerking nodig is voor het vestigen van zakelijke rechten. Daarmee voorkom je een langlopende juridische procedure. Zo’n procedure willen onze advocaten in alle situaties graag voorkomen.

    Je leest meer over duurzame energie en afspraken over beperkte rechten in onze blog daarover.

Vragen over duurzame energie? Neem contact met ons op.

Duidelijk Hekkelman.